ể ghi nhận các ván đấu cờ vua, người ta thường dùng các biên bản. Hiểu đơn giản đó là một hệ thống các ký hiệu giúp chúng ta ghi nhận lại diễn tiến của một trận đấu cờ. Đây là một trong những kiến thức cơ bản mà tất cả mọi người chơi cờ đều nên biết.
Một chút thông tin cho các bạn mới bắt đầu:
- 100% các sách dạy về cờ vua đều tận dụng biên bản vì tính đơn giản và tiện lợi.
- Trong hầu hết các giải đấu cờ chuyên nghiệp, việc ghi biên bản là bắt buộc: ngoài mục tiêu ghi nhận, nó là cơ sở để xác định những trường hợp tranh chấp.
Tọa độ trên bàn cờ
Bàn cờ vua được tổ chức kiểu tọa độ, đánh số theo hàng và theo cột.
Có 8 cột: A -> H và 8 hàng (1 -> 8)
Lúc bắt đầu, quân trắng ở hàng 1,2; quân đen ở hàng 7,8 như hình dưới:
Cách ghi thế cờ:
Công thức ký hiệu vị trí một quân cờ:
MÃ: CHỌN TẤT CẢ
prefix + coordinate
prefix: chỉ tên quân cờ
coordinate: chỉ tọa độ quân cờ
Các Prefix thông dụng:
- Prefix kiểu Việt Nam
V: Vua
H: Hậu
X: Xe
M: Mã
T: Tượng
Chốt không có prefix
- Prefix quốc tế(dành cho các bạn đọc sách cờ tiếng Anh)
K: King
Q: Queen
R: Rook (xe)
N: Knight (mã)
B: Bishop (tượng)
Chốt (pawn) cũng không có prefix.
Ví dụ:
- Vua nằm ở ô c1 (ô nằm ở hàng 1 cột c), được ký hiệu là: Vc1.
- Chốt nằm ở ô a3 (ô nằm ở hàng 3 cột a), ký hiệu là: a3 (không có prefix)
- Các chốt nằm cùng hàng 2 nhưng ở các cột khác nhau a, d, e có thể được ghi tắt là: ade2
Thế cờ ở hình trên:
T(Trắng) : Vc1, Hb3, Xd1, Tb5, Tg5, abcfgh2, e4
Đ(Đen) Ve8, He7, Xd7, Xh8, Tf8, Mf6, afgh7, d5
(ghi theo thứ tự: Vua – Hậu – Xe – Tượng – Mã – Chốt)
Công thức ký hiệu nước đi: là công thức ghi tọa độ của quân cờ đó ở ô đến
Ví dụ: Hậu đi từ ô a2 đến ô c4
Ký hiệu: Hc4
Nếu có nhiều quân cờ cùng tên có khả năng đi đến ô đích thì phải ghi thêm cột(hoặc hàng) ô xuất phát để phân biệt chúng.
Ví dụ:
T: Va1, Xc1, Xe1
Đ : Vh8
Lượt trắng đi : Xd1 thì người ta sẽ không hiểu là quân xe nào đến ô d1. Vì vậy nếu Xe cột c đi, thì phải ghi là Xcd1
Các ký hiệu khác:
: : Ăn quân
Ví dụ:"V:g2" nghĩa là vua ăn quân ở ô g2
+ : Chiếu
Ví dụ:"Mf6+" là mã đến ô f6 và chiếu
/Phong cấp cho tốt
Ví dụ : "h8/H" (quân chốt đến ô h8 và thành hậu)
X (hay #) : chiếu hết
Ví dụ "Xd8 #" hoặc "Xd8 X"
Một số ký hiệu đánh giá
! : Nước cờ hay
!! : nước cờ xuất sắc,giỏi ứng biến,hay!!!!
? : nước cờ dở,sai lầm
?? : nước cờ quá tệ
Chú ý: Riêng chốt,khi ăn quân,ta chỉ ghi tên cột nó đang đứng và cột nó sẽ ăn quân…ví dụ cd có nghĩa là chốt đứng ở cột c và ăn quân ở cột d
Ví dụ chốt ở g3 ăn chốt ở f4, ký hiệu g :f (nếu có thể trùng lắp thì ghi thêm hàng của chốt)
-Cách ghi biên bản:
Trước tiên ta ghi số thứ tự của nước đi,rồi đến tên quân cờ(viết tắt) và ô cờ mà ta sẽ đến.
Ví dụ:
1.e4 e5
2.Mf3 Mc6
3.Tc4 Tc5
************************************************************************************
e ghi nhan cac van dau co vua, nguoi ta thuong dung cac bien ban. Hieu don gian do la mot he thong cac ky hieu giup chung ta ghi nhan lai dien tien cua mot tran dau co. Day la mot trong nhung kien thuc co ban ma tat ca moi nguoi choi co deu nen biet.
Mot chut thong tin cho cac ban moi bat dau:
- 100% cac sach day ve co vua deu tan dung bien ban vi tinh don gian va tien loi.
- Trong hau het cac giai dau co chuyen nghiep, viec ghi bien ban la bat buoc: ngoai muc tieu ghi nhan, no la co so de xac dinh nhung truong hop tranh chap.
Toa do tren ban co
Ban co vua duoc to chuc kieu toa do, danh so theo hang va theo cot.
Co 8 cot: A -> H va 8 hang (1 -> 8)
Luc bat dau, quan trang o hang 1,2; quan den o hang 7,8 nhu hinh duoi:
Cach ghi the co:
Cong thuc ky hieu vi tri mot quan co:
MA: CHON TAT CA
prefix + coordinate
prefix: chi ten quan co
coordinate: chi toa do quan co
Cac Prefix thong dung:
- Prefix kieu Viet Nam
V: Vua
H: Hau
X: Xe
M: Ma
T: Tuong
Chot khong co prefix
- Prefix quoc te(danh cho cac ban doc sach co tieng Anh)
K: King
Q: Queen
R: Rook (xe)
N: Knight (ma)
B: Bishop (tuong)
Chot (pawn) cung khong co prefix.
Vi du:
- Vua nam o o c1 (o nam o hang 1 cot c), duoc ky hieu la: Vc1.
- Chot nam o o a3 (o nam o hang 3 cot a), ky hieu la: a3 (khong co prefix)
- Cac chot nam cung hang 2 nhung o cac cot khac nhau a, d, e co the duoc ghi tat la: ade2
The co o hinh tren:
T(Trang) : Vc1, Hb3, Xd1, Tb5, Tg5, abcfgh2, e4
D(Den) Ve8, He7, Xd7, Xh8, Tf8, Mf6, afgh7, d5
(ghi theo thu tu: Vua – Hau – Xe – Tuong – Ma – Chot)
Cong thuc ky hieu nuoc di: la cong thuc ghi toa do cua quan co do o o den
Vi du: Hau di tu o a2 den o c4
Ky hieu: Hc4
Neu co nhieu quan co cung ten co kha nang di den o dich thi phai ghi them cot(hoac hang) o xuat phat de phan biet chung.
Vi du:
T: Va1, Xc1, Xe1
D : Vh8
Luot trang di : Xd1 thi nguoi ta se khong hieu la quan xe nao den o d1. Vi vay neu Xe cot c di, thi phai ghi la Xcd1
Cac ky hieu khac:
: : An quan
Vi du:"V:g2" nghia la vua an quan o o g2
+ : Chieu
Vi du:"Mf6+" la ma den o f6 va chieu
/Phong cap cho tot
Vi du : "h8/H" (quan chot den o h8 va thanh hau)
X (hay #) : chieu het
Vi du "Xd8 #" hoac "Xd8 X"
Mot so ky hieu danh gia
! : Nuoc co hay
!! : nuoc co xuat sac,gioi ung bien,hay!!!!
? : nuoc co do,sai lam
?? : nuoc co qua te
Chu y: Rieng chot,khi an quan,ta chi ghi ten cot no dang dung va cot no se an quan…vi du cd co nghia la chot dung o cot c va an quan o cot d
Vi du chot o g3 an chot o f4, ky hieu g :f (neu co the trung lap thi ghi them hang cua chot)
-Cach ghi bien ban:
Truoc tien ta ghi so thu tu cua nuoc di,roi den ten quan co(viet tat) va o co ma ta se den.
Vi du:
1.e4 e5
2.Mf3 Mc6
3.Tc4 Tc5
- Nguyên tắc 1: Nhanh chóng khống chế khu trung tâm.
- Nguyên tắc 2: Triển khai nhanh chóng và hài hoà toàn bộ lực lượng.
Để đảm bảo nguyên tắc này, người chơi cờ cần tiến hành phát triển lực lượng của mình theo trình tự sau:
+ Tiến tốt cột c, d, e lên chiếm giữ và khống chế trung tâm.
+ Phát triển các quân nhẹ ( T, M )hướng về trung tâm.
+ Nhập thành đưa Vua vào vị trí an toàn.
+ Đưa các quân nặng ( H, X) ra những vị trí thuận lợi để tham chiến.
- Nguyên tắc 3: Xây dựng cấu trúc Tốt vững chắc.
Tuy là quân cờ yếu nhất và kém cơ động nhất, nhưng Tốt có ảnh hưởng rất lớn đến tính chất của thế cờ
Posts
